๑. ความกล้าหาญ ไม่หวาดหวั่นพรั่นพรึงต่อข้าศึกศัตรู เช่น
ท้าวดาหารู้ว่าท้าวกะหมังกุหนิง จะยกทัพออกไปสู้รบโดยมิเกรงกลัวแต่อย่างใด
๒. ความรักในศักดิ์ศรี
การมีขัตติยมานะหรือความสำนึกในเกียรติแห่งวงศ์ของตนเอง เช่น อิเหนาเมื่อทราบว่าเมืองดาหาเกิดศึก
แม้จะไม่อยากไปช่วยแต่ความรักในวงศ์อสัญแดหวา จึงต้องยกทัพไปช่วย
๓. รักษาคำสัตย์ การรู้จักรักษาคำพูด เมื่อพูดไว้อย่างไรก็ต้องทำตาม
แม้ว่าจะมีใครมาบีบบังคับหรือฝืนคำพูดหรือมีเหตุการณ์ใดๆ
เกิดขึ้นก็ไม่ควรเสียคำพูด เช่น ท้าวดาหาได้ยกนางบุษบาพระราชธิดาให้กับระตูจรกาไปแล้ว
เมื่อท้าวกะหมังกุหนิงส่งทูตมาขอนางให้เเก่โอรสของตน
ก็ทรงปฏิเสธและยืนยันว่าได้ยกให้ระตูจรกาไปแล้วไม่อาจกลับคำ
และพร้อมที่จะทำสงครามถ้าท้าวกะหมังกุหนิงยกทัพมาโจมตี
๔. การรู้จักให้อภัย การไม่ถือโทษโกรธแค้นกันและกัน เมื่อผิดพลาดไปก็สามารถอโหสิกรรมต่อกัน เช่น เมื่อทัพกะหมังกุหนิงยอมแพ้ อิเหนาก็ให้อภัยและยอมให้นำศพท้าวกะหมังกุหนิงและพระโอรสกลับไปทำพิธีที่เมืองได้
๕. ความรักและความหลงใหล
ควรรู้จักแยกแยะให้ออกระหว่างความรักกับความหลงใหล ในเรื่องนี้ วิหยาสะกำหลงใหลนางบุษบาแม้ได้เห็นเพียงภาพวาด
และหากไม่ได้นางมาเป็นชายา จะต้องตายทำให้ท้าวกะหมังกุหนิงต้องทำศึกกับเมืองดาหา
ในที่สุดสองพ่อลูกก็จบชีวิตลง
อิเหนาหลงใหลนางจินตะหราจนไม่ยอมอภิเษกกับคู่หมั้น
ก่อให้เกิดความขัดเเย้งตามมามากมาย
บทละครเรื่องอิเหนา ให้คติเตือนใจเกี่ยวกับความทุกข์อันเกิดแต่เรื่องความรักและความหลงใหลได้ดียิ่ง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น